ข้อมูลพื้นฐาน
1.1 สภาพภูมิประเทศ
อินโดนีเซีย (Indonesia) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐอินโดนีเซีย (Republic of Indonesia) เป็นหมู่เกาะที่ใหญ่ที่สุดในโลก เป็นหมู่เกาะในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ระหว่างมหาสมุทรแปซิฟิกกับมหาสมุทรอินเดีย และระหว่างทวีป เอเชียกับออสเตรเลีย ทำให้อินโดนีเซียสามารถควบคุมเส้นทางการติดต่อระหว่างมหาสมุทรทั้งสองผ่านช่องแคบสำคัญต่างๆ อาทิ ช่องแคบมะละกา ช่องแคบซุนดา และช่องแคบลอมบอก ซึ่งล้วนเป็นเส้นทางขนส่งน้ำมันจากตะวันออกกลางมายังประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และเอเชียตะวันออก โดยอาณาเขตทิศเหนือติดกับรัฐซาราวักและซาบาห์ของมาเลเซีย ทิศตะวันออกติดกับปาปัวนิวกินี ทิศตะวันตกเฉียงเหนือจรดน่านน้ำของสหพันธรัฐมาเลเซีย โดยมีช่องแคบมะละกาเป็นพรมแดนกั้นระหว่างเกาะสุมาตราของอินโดนีเซียกับประเทศมาเลเซีย ประเทศไทยและอินโดนีเซียมีพรมแดนติดต่อกันทางทะเล โดยไทย - อินเดีย - อินโดนีเซีย – มาเลเซียได้ทำความตกลงกันได้ระหว่างการเจรจาแบ่งเขตไหล่ทวีปและหลักเขตแดน
อินโดนีเซียมีรูปร่างคล้ายพระจันทร์หงายครึ่งซีก มีพื้นที่ 5,193,250 ตารางกิโลเมตร หรือใหญ่กว่าประเทศไทยประมาณ 10 เท่า เป็นพื้นดิน 2,027,087 ตารางกิโลเมตร และทะเล 3,166,163 ตารางกิโลเมตร อินโดนีเซียประกอบด้วยเกาะใหญ่น้อย จำนวน 17,5081 เกาะ แต่มีประชากรอาศัยอยู่เพียง 3,000 เกาะ รวมอยู่ในพื้นที่ 4 ส่วน คือ
1) หมู่เกาะซุนดาใหญ่ ประกอบด้วย เกาะชวา เกาะสุมาตรา เกาะกาลิมันตัน และเกาะสุลาเวสี
2) หมู่เกาะซุนดาน้อย ประกอบด้วย เกาะเล็กๆ ทางตะวันออกของเกาะชวา มีเกาะบาหลี เกาะลอมบอก เกาะซุมบาวา เกาะฟลอเรส และติมอร์ตะวันออก
3) หมู่เกาะโมลุกกะหรือหมู่เกาะเครื่องเทศ อยู่ระหว่างเกาะสุลาเวสีกับเกาะปาปัว
4) เกาะปาปัว (Papua) อยู่บนเกาะนิวกินีทางตะวันตกของประเทศปาปัวนิวกินี
ในบรรดาหมู่เกาะทั้งหมด มีเกาะขนาดใหญ่ 5 เกาะ ครอบคลุมพื้นที่ประมาณร้อยละ 90 ของประเทศ คือ
1) เกาะกาลิมันตัน มีพื้นที่คิดเป็นร้อยละ 28 ของพื้นที่ทั้งหมด และครอบคลุมพื้นที่ 2 ใน 3 ของเกาะบอร์เนียว
2) เกาะสุมาตรา มีพื้นที่คิดเป็นร้อยละ 24 ของพื้นที่ทั้งหมด
3) เกาะปาปัว มีพื้นที่คิดเป็นร้อยละ 22 ของพื้นที่ทั้งหมด และครอบคลุมพื้นที่ครึ่งหนึ่งด้านตะวันตกของเกาะนิวกินี
4) เกาะสุลาเวสี มีพื้นที่คิดเป็นร้อยละ 10 ของพื้นที่ทั้งหมด
1ตัวเลขอย่างเป็นทางการ ตาม Undang-undang RI Nomor 9 Tahun 1996 tentang Perairan Indonesia [Law No 9/1996 on Maritime Territory of Indonesia] (Law 9, Explanatory notes of Law 9/1996) (in Indonesian). People's Representative Council. 1996. อย่างไรก็ตามจากการสำรวจใหม่โดยระบบดาวเทียมโดย National Institute of Aeronautics and Space (LAPAN) ในปี 2002 พบว่าอินโดนีเซียประกอบด้วยหมู่เกาะจำนวน 18,307 เกาะ
อ่านเพิ่มเติม คลิก ที่นี่